آیا جهان از «هیچ» به وجود آمده است؟
یکی از بزرگ‌ترین سوالات بشر که هنوز ابهامات زیادی در مورد آن وجود دارد، مربوط به چگونگی پیدایش جهان است.
چطور عدم وجود «چیزی» امکان‌پذیر است؟ درک این موضوع اصلا کار راحتی نیست. علم مدرن منشأ جهان را با نظریه‌ی بیگ‌بنگ توضیح می‌دهد و بر اساس این نظریه، جهان ما از یک تکینگی آغاز شده است؛ جایی که در آن چگالی انرژی و جرم تا بی‌نهایت رفته و هر بعد به صفر رسیده است. در چنین نقطه‌ای فضا، زمان و ماده وجود نداشته است.
نظریه‌ی کوانتومی در این زمینه سوالات بیشتری را ایجاد می‌کند ولی از طرف دیگر، بر اساس این نظریه امکان ظهور خود‌به‌خودی ذرات از هیچ یا خلأ وجود دارد. از نظر تئوری، خلأ جایی است که در آن هیچ ماده‌ای وجود ندارد و در آن تمام مقادیر میدان دائما ثابت و برابر با صفر هستند. اما اصل عدم قطعیت هایزنبرگ می‌گوید که اگر دقیقا مقدار یک میدان را بدانیم، سرعت تغییر آن کاملا تصادفی است. یعنی نمی‌توانیم برخی ویژگی‌های مرتبط با هم را به طور همزمان و دقیق مشخص کنیم. این یعنی خلأ ناپایدار است و یک خلأ کاملا خالص وجود ندارد.
آن چیزی که ما به عنوان هیچ یا خلأ در نظر می‌گیریم، در واقع سرشار از نوسانات کوانتومی است. در چنین فضایی، ذرات کوانتومی می‌توانند به وجود بیایند و سپس ناپدید شوند. به طور کلی هیچ قانون پایسته‌ای در مورد عدم امکان‌پذیر بودن شکل‌گیری جهان از هیچ وجود ندارد. در مکانیک کوانتوم اگر قانون پایستگی مانع بروز اتفاقی نشود، جهان می‌تواند به طور ناگهانی از دل هیچ ظاهر شود. این یعنی جهان ما در نتیجه‌ی یک نوسان کوانتومی تصادفی در فضای خالی پدید آمده است. اما این «هیچ» تا چه زمانی وجود داشته است؟
واقعیت این است که قبل از این اتفاق اصلا «زمان» وجود نداشته است. پس عملا ما معیاری برای اندازه‌گیری این سوال نداریم. در این حوزه نظریه‌های مختلفی مطرح شده و احتمالا همواره باید با این سوال دست و پنجه نرم کنیم که قبل از جهان فعلی، چه چیزی وجود داشته؟
ارسال نظر