مقابله با استفاده از آثار هنری هنرمندان برای آموزش سیستم‌های هوشمند مصنوعی

در این‌مدل از مجموع آثار برگزیده شبکه هنری جامعه دویان‌آرت نیز استفاده شده است؛ اما متأسفانه این‌ابزار مورد حمله شدید اعضای طولانی‌مدت جامعه هنری دویان‌آرت قرار گرفت. این‌هنرمندان در مورد عدم شفافیت سیستم در مورد استفاده از آثار هنری بارگذاری شده آنها در دویان‌آرت، برای آموزش هوش مصنوعی، شدیداً انتقاد کرده‌اند.

OpenAI  (اوپن‌‌ای‌آی) و  Stability AI  (استیبیلیتی اِی‌آی‌)، دو شرکت سازنده محبوب‌ترین سیستم‌های هوش مصنوعی کنونی یعنی ChatGPT و Stable Diffusion، اعلام کرده‌اند در حال انجام اقداماتی برای محدودکردن میزان محتوای آسیب‌زننده ایجادشده توسط این دو مدل هستند.

البته خروجی‌های این دو ابزار بر مبنای بسیاری از تصاویر و متون موجود در شبکه‌های اجتماعی مورد قضاوت قرار می‌گیرند و بی‌شک هر دو هنوز جای کار دارند.

گانتز که در حال مقایسه بحث‌وجدل‌های دائمی مرتبط با بازبینی محتوای شبکه‌های اجتماعی است، در مورد این‌موضوع این‌چنین گفته است:

رفع چنین مشکلاتی نیازمند جمع‌آوری، مدیریت و ارائه دائمی مجموعه داده‌ها است. چنین داده‌هایی ازجمله داده‌های کسب‌شده از جوامعی که در ارائه محتوا چندان موفق نبوده‌اند، باید موشکافانه بررسی شوند.

شرکت Stability AI که بخش عمده‌ای از سرمایه موردنیاز پروژه Stable Diffusion را تأمین کرده، اخیراً در برابر فشارهای عمومی تسلیم شده است. چنین اقدامی نشان داد که شرکت مذکور این‌حق را به هنرمندان داده که اجازه ندهند از آثار هنری‌شان که در حقیقت همان مجموعه داده‌ها هستند، برای آموزش نسل بعدی Stable Diffusion استفاده شود. هنرمندانی که این‌حق را دارند، می‌توانند تا چند هفته قبل از آغاز فرایند آموزش هوش مصنوعی با مراجعه به وب‌سایتی، درخواستشان را برای استفاده‌نشدن از آثار هنری خود برای این‌کار ثبت کنند.

البته متأسفانه OpenAI چنین مکانیسم ایجاد نکرده است. این‌شرکت مشارکت با شرکت‌هایی ارائه‌دهنده تصاویر باکیفیت مثل شاتر استاک (Shutterstock) به‌منظور کسب مجوز قانونی استفاده از بخشی از کلکسیون تصاویر چنین شرکت‌هایی برای آموزش هوش مصنوعی را به استفاده از آثار هنرمندان ترجیح داده است.

البته Stability AI با فشارها و مخالفت‌های قانونی و عمومی در مورد استفاده از عموم آثار هنرمندان مواجه شده است. به همین دلیل این‌شرکت نیز مدت کوتاهی قبل از آغاز فرایند آموزش هوش مصنوعی، رویکرد OpenAI را دنبال خواهد کرد. حتی ممکن است دادگاه Stability AI را وادار به انجام چنین کاری کند؛ زیرا اکنون شرکت‌های مایکروسافت، گیت هاب و OpenAI به دلیل نقض قانون کپی‌رایت به خاطر استفاده از ابزار هوش مصنوعی کوپایلوت (Copilot)، سرویس گیت هاب با قابلیت پیشنهاد خودکار خطوط کدها، تحت پیگرد قضایی هستند. طبیعتاً امکان دارد Stability AI نیز با چنین مشکلی مواجه شود.

البته احتمالاً گیت هاب مواجهه با چالش‌ها و مشکلات قانونی در آینده را پیش‌بینی کرده است و برای جلوگیری از مواجهه با چنین مشکلاتی تلاش می‌کند؛ زیرا این‌شرکت تنظیمات جدیدی برای جلوگیری از نمایش کدهای عمومی در پیشنهاد‌ها کوپایلوت ایجاد کرده است. در ضمن یک ویژگی برای ارجاع‌دادن به منبع کدهای پیشنهادی نیز معرفی کرده است؛ اما چنین اقداماتی بدون عیب نیستند؛ مثلاً در یک نمونه، تنظیمات فیلترینگ باعث شدند کوپایلوت بخش عمده‌ای از کدهای دارای کپی‌رایت ازجمله کدهای موجود در متون ارجاع داده شده به فرد مؤلف یا متون دارای گواهینامه را حذف کند.

انتظار می‌رود در سال ۲۰۲۳ انتقادات در مورد هوش مصنوعی افزایش یابد؛ مخصوصاً در انگلستان. درضمن ممکن است قوانینی که لزوم استفاده صرفاً تجاری از سیستم‌های آموزش‌دیده با داده‌های عمومی را حذف می‌کنند، به‌دقت و با تفکر کامل بررسی شوند.