چرا خواب رِم (REM) مهم است؟

 این مرحله از خواب به نوعی ترمیم‌کننده‌ی ذهنی در نظر گرفته می‌شود، چرا که در حین آن مغز خاطرات کوتاه مدت را به خاطرات بلندمدت تبدیل می‌کند. جالب است بدانید که مغز شما در طول خواب رِم بسیار فعال است و و در این زمان می‌توانید واضح‌ترین رویاها را ببینید. اما چرا این مرحله از خواب مهم است و چگونه می‌توان میزان آن را در شبانه‌روز اندازه‌گیری کرد؟

در زمان خواب عمیق شما حساسیت فوق‌العاده پایینی نسبت به صداها و اتفاقات اطراف خود خواهید داشت و تمرکز حواس را از دست می‌دهید.

چرا خواب رِم (REM) مهم است؟

یکی از مهم‌ترین دلایلی که برای اهمیت این مرحله از خواب وجود دارد این است که در طول آن آموخته‌های جدید در روز به حافظه‌ی بلند مدت شما سپرده می‌شود. از طرفی این نوع خواب به ورزشکاران که در طول روز با تمرین‌های مختلفی مشغول هستند کمک می‌کند تا مهارت‌های خود را بهبود ببخشند. بنابراین عدم دریافت خواب کافی در شب می‌تواند مانع از دیدن مزایای تمرین‌های متنوع روز برای این دسته از افراد می‌شود. همچنین تحقیقاتی وجود دارد که نشان می‌دهد زمانی که زمان خواب رِم شما به میزان کافی نباشد، در یادآوری مطالبی که قبل از خواب آموزش دیده‌اید، مشکل خواهید داشت.

به طور کلی تغییرات فیزیولوژیکی که در مرحله‌ی رم خواب رخ می‌دهد به شرح زیر است:

• چشم ها در پشت پلک‌های بسته به سرعت به جلو و عقب حرکت می‌کنند.
• ضربان قلب و فشار خون تقریباً به اندازه زمانی که بیدار هستید، افزایش پیدا می‌کند.
• سرعت تنفس افزایش می‌یابد و حالتی نامنظم به خود می‌گیرد.
• مغز اکسیژن بیشتری مصرف می‌کند و فعالیت آن به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. حتی صورت و اندام‌های بدن ممکن است تکان بخورند!

به منظور درک بهتر این نوع خواب نمودار زیر که نشان‌دهنده‌ی امواج مغزی در طول خواب رم و غیر رم است را به شما نمایش می‌دهیم. این امواج مغزی با روش (Electroencephalography) که به اختصار EEG خوانده می‌شود، اندازه‌گیری شده است.

نمودار بالا تصویری از امواج مغزی ناشی از EEG را زمانی که فرد بیدار، در خواب رم و غیر رم است، نمایش می‌دهد. همانطور که مشخص است در حالت خواب رم و بیداری بین امواج مشابهتی دیده می‌شود.

همانطور که در نمودار بالا مشخص است مغز شما در زمان خواب با حرکات سریع چشم (رِم) تقریباً به اندازه زمانی که بیدار است، فعال است، به همین دلیل هم بیشتر رویاپردازی‌ها در این زمان اتفاق می‌افتد. به عنوان یک اقدام احتیاطی، در این مرحله گاهی بخشی از مغز ‌سیگنا‌ل‌هایی را به منظور بی‌حرکت کردن دست‌ها و پاها ارسال می‌کند تا از هرگونه حرکت غیرمعقولی از طرف بدن (اختلال در رفتار در زمان خواب، مانند پریدن یا قدم زدن!) جلوگیری کند. جالب است بدانید که خواب REM با کاهش سروتونین (Serotonin) در مغز همراه است؛ بنابراین این مرحله در افراد افسرده زودتر از دیگر افراد شروع می‌شود.