بابانوئل آنها و حاجی‌فیروز ما!
همان‌طور که بابانوئل یک چهره افسانه‌ای در فرهنگ عامیانه کشورهای غربی و مسیحیان است، «حاجی‌فیروز» نیز چهره افسانه‌ای فولکلور ایرانیان است.
حاجی فیروز در نخستین روزهای هر سال در کنار «عمو نوروز» به شهرها می‌آید تا آمدن نوروز را به مردم خبر دهد. او یک مرد لاغراندام و سیاه‌رُخ، با کُلاهِ دوکی، گیوه‌های نوک‌تیز و جامه سرخ است که با دایره‌زنگی و تنبک به خیابانها می‌آید و به رقص، شیرین‌کاری و خواندن آواز می‌پردازد.
یکی از انتقاداتی که به حاجی فیروز وجود دارد، این است که چرا او برخلاف بابانوئل، چهره‌ای سیاه دارد؟ این در حالی است که چهره سیاه حاجی فیروز به معنی تمام شدن ناپاکی، سیاهی و تاریکی در زندگی افراد و به‌نوعی مژده‌دهنده فصل بهار است. حاجی فیروز نماد بازگشت سیاوش به جهان مادی ما است و چهره سیاه او خبر از آمدن او از دنیای مرده‌ها را می‌دهد.
خیلی‌ها در مقایسه بابانوئل و حاجی فیروز، بابانوئل را یک شخصیت هدیه‌دهنده و حاجی فیروز را یک متکدی می‌دانند و نسبت به این شخصیت انتقاد دارند؛ این در حالی است که این شخصیت با گذر زمان دستخوش تغییر شده و مدت‌هاست که در ایران حاجی‌فیروزهای واقعی جای خود را به متکدیانی در پوشش لباس حاجی‌فیروز داده‌اند تا به جای اینکه در سطح شهر آمدن بهار را نوید دهند، لقمه‌نانی برای خود دست و پا کنند.
درحالی که مدارس بابانوئل روز به روز تعدادشان بیشتر می‌شود، حاجی فیروز در ایران حتی ثبت ملی هم نشده است!
ارسال نظر