علی ربیعی: هزینه تصمیمات غیرمسئولانه را آیندگان می‌پردازند

علی ربیعی در همایش «بسط مفهومی و نظری مسئولیت‌های اجتماعی»، با بیان اینکه شرایط جامعه امروز ایران به گونه‌ای است که بیش از هر دوره دیگری به گسترده شدن مفهوم مسئولیت اجتماعی به عنوان کنشی برای هر ایرانی، گروههای اجتماعی و سازمانها نیازمند است، گفت: هرچند مفهوم مسئولیت اجتماعی در ادبیات تولید شده، بیشتر معطوف به مسئولیت اجتماعی شرکتی است، اما هدف ما در گروه «مسئولیت اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی» علاوه بر این موضوع، بسط مفهومی و ترویج مسئولیت اجتماعی در کلیت جامعه است.

رئیس کارگروه مسئولیت اجتماعی انجمن جامعه‌شناسی ایران، هدف اصلی این نشست را توسعه و ترویج گفتمان مسئولیت اجتماعی و تبیین ابعاد جامعه شناختی آن دانست و ادامه داد: هدف دیگر ما تولید دانش و مفهوم سازی آن و کمک به نظریه پردازی و مفهومی مسئولیت اجتماعی به طور عملی در دانشگاه‌ها و نهادهای آموزشی به عنوان نهادهای اجتماعی مسئول است، تا به این طریق هم در این حوزه‌ها نظریه پردازی و برنامه‌ریزی شود و هم تصحیح و جهت دهی به مفهوم مسئولیت اجتماعی که معتقدم در حال انحراف است، صورت گیرد. همچنین در آگاهی بخشی به جامعه و دانش فعالان و کسب و کارهای مسئولیت اجتماعی که امروزه تحت عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتی از آن یاد می‌شود کمک کنیم.

وی افزود: در دوره‌ای قرار داریم که بر اثر تغییرات ارزشی، نوعی فردگرایی گسترش یافته و انسجام اجتماعی ضعیف شده  است. از سوی دیگر، فقر هم گسترش یافته به نحوی که در گذشته‌ای که  فقر به عنوان استثنأ شناخته می‌شد، برنامه ها و سیاستهای رفاهی می‌توانست تا حدودی کنترل کننده باشد، اما در شرایط کنونی به نظر می آید حدود ۳۰ درصد افراد جامعه در تله فقر گرفتار شده‌اند.به همین دلیل در شرایط کنونی بیش از هر زمان دیگری به مسئولیت اجتماعی فردی و گروهی در مقابل دیگران نیاز داریم.

این استاد دانشگاه ادامه داد: دربحث مسئولیت اجتماعی شرکتی نیز، این مفهوم در عمل، دچار انحراف کارکردی شده  و در مواقعی به ابتذال هم نزدیک می‌شود. مسئولیت اجتماعی شرکتی در بخش دولتی و خصولتی، گاها به ابزار فشار ذینفعان به ناحق و اقدامات سیاسی تبدیل می‌شود. در قوانین در دست اقدام نیز، دولت به دنبال تدوین آیین نامه ای در این زمینه است و  بیشتر قصد دارد نقاط ضعف خود را در حوزه های بهداشت،آموزش و حوزه های دیگر پوشش بدهد.‌مسئولیت اجتماعی امری داوطلبانه است و نه الزام و اجبار.

وی تصریح کرد: ما در گروه انجمن جامعه شناسی تلاش می‌کنیم در راستای تبیین و ترویج گفتمان مسئولیت اجتماعی سلسله نشست هایی را برگزار کنیم. هدف ما این است که دانشگاه.ها در این زمینه فعالیت خود را بیشتر کنند که منجر به تولید دانش شود.این در حالی است که در شرایط کنونی شاهد نوعی انحراف در مسئولیت اجتماعی هستیم و به همین دلیل ما به دنبال این هستیم که از این انحراف جلوگیری کنیم و مفهوم مسئولیت اجتماعی را  در مسیر صحیح جهت‌دهی کنیم.

علی ربیعی افزود: تعریف ساده من از مسئولیت اجتماعی این است که نه تنها شرکتها، بلکه هر نهاد، گروه و یا فردی که در هر جایگاهی قرار دارد باید آثار مثبت و یا زیانبار اقدامات و کنش‌های خود را بر سایر افراد، جامعه و طبیعت سنجیده و بر آن اساس عمل کند؛ حتی عواقب عدم کنش مناسب و به موقع خود را نیز مورد توجه قرار دهد.

وی در پایان گفت: متاسفانه شاهد تصمیم‌های غیرمسئولانه هستیم که آثار زیانبار آن برای آیندگان به جا می‌ماند.

نشست علمی «بسط مفهومی و نظری مسئولیت‌های اجتماعی»، با حضور علی ربیعی، محمد فاضلی، روزبه کردونی و مشکات اسدی چهارشنبه بیست و هشتم تیرماه ۱۴۰۲، در انجمن جامعه شناسی ایران و انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی برگزار شد.