حذف 5 میلیون دانش‌آموز از چرخه آموزش / زندگی خانواده‌های بی‌سرپناه در جوی‌های فاضلاب‌ و گودها

یک جامعه شناس گفت: در دوران شیوع بیماری کرونا و اعمال تحریم علیه ایران 5 میلیون دانش‌آموز از چرخه آموزش حذف شده‌اند و برخی از این کودکان به چرخه کار اضافه می‌شود.

پریسا هاشمی: گزارش بانک مرکزی نشان می‌دهد که اجاره‌بهای مسکن تا مهر نخست 1400 نسبت به مدت مشابه سال گذشته چیزی بالغ بر 48.4 درصد افزایش داشته است. اما در مهرماه نسبت به سال گذشته گرانی اجاره‌بها به 51.3 درصد رسیده است. با افزایش قیمت مسکن، خانواده‌های ایرانی به سمت و سوی فقر کشیده شده می‌شوند. محمدرضا محبوب‌فر، جامعه‌شناس مشکلات اجتماعی که افزایش قیمت مسکن به جامعه تحمیل می‌کند را مورد بررسی قرار داده و در گفت‌وگو با خبرنگار آیندنیوز تاکید کرد: اگر تا یکی دو سال گذشته خانه‌دار شدن برای مردم یک رویا بود، امروز خانه‌دار شدن یک کابوس است.

این جامعه‌شناس با بیان این که میلیون‌های خانوار ایرانی بار فقر و نداری را به دوش می‌کشند، افزود: گرانی مسکن باعث شده برخی از ایرانی‌ها حتی از ابتدایی‌ترین حقوق انسانی محروم شده و از خورد و خوراک، جان‌پناه و مسکن، پوشاک و سرگرمی مناسبی استفاده نکنند. گرانی در بخش مسکن شهرنشینان زیادی را از مرکز شهر به سمت پیرامون و حاشیه شهر‌ها کوچ داده است. نزدیک به 40 میلیون نفر حاشیه‌نشین و بدمسکن داریم. وقتی از فقر و محرومیت میلیون‌ها خانوار ایرانی صحبت می‌کنیم، باید بگوییم که فقط جمعیت 5 میلیونی رفاه داشته و طبقه اشرافی و نوکیسه محسوب می‌شوند.

قیمت 79 قلم از کالاهای اساسی از مرز بحران گذشت

محمدرضا محبوب‌فر با اشاره به این که محرومیت و فقر تا جایی پیش رفته که طبقه متوسط را حذف کرده است، گفت: طبقه متوسط به طبقه فرودست و فقیر تبدیل شده است. متاسفانه دوران شیوع بیماری کرونا با تحریم‌ها علیه ایران همزمان شد و همین فقر و نداری باعث شده در دوران شیوع بیماری کرونا فقط بیش از 5 میلیون دانش‌آموز ترک تحصیل کنند. بخشی از این دانش آموزان که ترک تحصیل کردند به اسم کودکان کار راهی خیابان‌ها شدند تا به اقتصاد خانواده کمک کنند. بخشی دیگر با والدین خود مهاجرت (کوچ اجباری) کردند یا به تنهایی به مدارس خارج از کشور فرستاده شدند تا در کشور دیگری تحصیل کنند.

او با بیان این که گرانی مسکن روایت نابرابری اقتصادی و بی‌عدالتی اجتماعی است، افزود: قیمت 79 قلم از کالاهای اساسی بالاتر از بحران ارزیابی می‌شود در حقیقت نزدیک به 80درصد قیمت اقلام اساسی مورد نیاز مردم بالاتر از بحران است. این کالاهای اساسی از فقر غذایی جلوگیری می‌کند و گرانی‌ آنها باعث فقر غذایی و کاهش ایمنی می‌شود.

افزایش قیمت مسکن و رواج بیغوله‌نشینی

این جامعه‌شناس با بیان این که 70درصد خانواده‌های تهرانی زیر خط فقر مسکن زندگی می‌کنند، گفت: سه چهارم درآمد هر خانوار شهری صرف تامین مسکن می‌شود. همزمان با این مسئله که تعداد زیادی از اقشار متوسط جامعه در حال سقوط به طبقه فرودست و فقیر هستند، محله‌های مرکزی شهرها از نظر هزینه‌های مسکن خالی شده است. ساکنان مرکز شهر مجبورند خانه‌های غیراستاندارد (بدمسکنی) را برگزینند. برخی از آنها نیز با مصالح کاملا ابتدایی خارج از شهرها سقفی برای خود می‌سازند و حلبی‌آبادها و بیغوله‌نشینی در حال رواج است. نهاد و ارگان‎های مربوطه به محض اطلاع از این ساخت و سازها، نیروهای خود را محل اعزام و خانه‌های غیراستاندارد و چادرها را تخریب می‌کنند. با این اقدام مسئولان افرادی که سرپناهی ندارند مجبور می‌شوند، به فاضلاب، گودال‌ها و جوی‌های بزرگ خارج از شهر پناه ببرند و پدیده گودخوابی افزاید می‌یابد. در گذشته با پدیده‌ای به نام «گورخوابی» و «گودخوابی» روبرو بودیم، امروزه این پدیده به «جوی خوابی» و «حفره خوابی» تبدیل شده است و در استانهای سیستان و بلوچستان و تهران، اصفهان، مشهد و… این پدیده در حال رشد است. به دلیل آن که نهادها و اداراتی که طبق قانون موظف به رفع نگرانی مسکن هستند، وظایف خود را درست انجام نمی‌دهند و صورت مسئله را پاک می‌کنند.

محمدرضا محبوب‌فر با اشاره به نخل‌هایی که از بوشهر به سمت کشورهای عربی می‌رود، تاکید کرد: درگذشته علاوه بر نفت، گاز و فرآورده‌های معدنی، خاک و… این کشور صادر می‌شد، حالا نوبت به نخل و گیاهان رسیده است. در گذشته مهاجرت دانش‌آموزان غیرقابل باور بود اما امروزه والدین پرونده فرزندانشان را از مدارس می‌گیرند و آنها را به خارج از کشور می‌فرستند تا در مدارسی که رایگان بوده و خوابگاه دارد، تحصیل کنند. این موضوعات به دلیل مدیریت باندسالاری و جناح سالاری، وجود مافیای اقتصادی و سوءمدیریت به وجود می‌آید.