همه چیز درباره تکنولوژی جدید ChatGPT؛ ترسناک و در عین حال خوشایند!

یک: ChatGPT مخفف Chat Generative Pre-trained Transformer است. این کلمه به یک ربات اشاره دارد که در نوامبر امسال راه‌اندازی شده است و در واقع مثل یک انسان با شما چت می‌کند.

دو: این ربات محصول شرکت OpenAI است که یک آزمایشگاه تحقیقاتی در زمینه هوش مصنوعی است و در اواخر سال 2015 در سانفرانسیسکو تاسیس شده است. این شرکت، توسط چند شخص تاسیس شده ولی در سال 2019 از مایکروسافت کمکی به میزان 1 میلیارد دلار دریافت کرده و به‌تازگی نیز گفته شده که مایکروسافت می‌خواهد در آن 10 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند. این در حالی است که پس از انتشار چت جی‌پی‌تی و بدون در نظر گرفتن توجه رسانه‌ای که در این مدت به این شرکت شده است؛ این شرکت 29 میلیارد دلار ارزش داشته است.

سه: اطلاعات ورودی این ربات از سه مسیر تامین شده است. نخست برخی از مربیان انسانی که مکالماتی با این ربات داشتند و پاسخ‌هایی که ربات می‌داد را رتبه‌بندی می‌کردند و سعی در بهینه کردن پاسخ‌ها داشتند. دوم، برخی عملیات‌های محاسباتی که به‌طور خاص با همکاری مایکروسافت و زیر‌ساخت ابررایانه این شرکت یعنی Azure به‌دست آمده و سوم جمع‌آوری داده از کاربران ChatGPT. کاربران مجازند به پاسخ‌هایی که از ChatGPT دریافت می‌کنند رأی مثبت یا منفی بدهند و همچنین می‌توانند متنی را هم ارسال کنند که در واقع نوعی نظر مشروح در خصوص آن پاسخ است.

چهار: تا اینجای کار ما با نوعی ربات روبه‌رو هستیم که می‌تواند با ما گفت‌وگو کند ولی واقعیت این است که چت جی‌پی‌تی چیزی فراتر از این حرف‌هاست. این هوش مصنوعی توانایی و اصلاح کدهای برنامه‌های کامپیوتری را دارد، قابلیت ساخت موسیقی، فیلم و حتی نوشتن مقالات دانشجویی و دانش‌آموزی و نیز توانایی پاسخ دادن به سوالات آزمون‌ها، نوشتن شعر و متن آهنگ‌ها و بسیاری از کاربردهای دیگر را دارد. به‌طور مثال شما می‌توانید توصیفی از وقایع خشونت‌بار میدان تیان آن من یا شعری درباره قربانیان آن سرکوب دولت چین یا حتی یک فیلمنامه در این خصوص بخواهید و از این ربات هوش مصنوعی تحویل بگیرید.

پنج: این ربات می‌تواند حتی برخی مفروضات خلاف واقع را نیز در نظر بگیرد. مثلا می‌تواند به این سوال پاسخ دهد که «اگر کریستف کلمب در سال ۲۰۱۵ به قاره آمریکا وارد می‌شد چه می‌دید؟» همچنین این ربات، برخلاف ربات‌های دیگر سخنان پیشینی که یک کاربر به او گفته باشد را هم به‌خاطر می‌آورد و به این ترتیب می‌تواند نوعی مشاور یا روانکاو هم باشد چون مشکلات قبلی شما را به‌خاطر می‌آورد.

شش: نکته جالب توجه این است که این نرم‌افزار از تولید خروجی‌های توهین‌آمیز می‌تواند جلوگیری کند و درخواست‌های نژادپرستانه یا جنسیتی را نادیده می‌گیرد اما این موضوع باگ‌هایی هم دارد. مثلا این ربات دست‌کم در یک مورد، یک آهنگ رپ نوشته که در آن گفته می‌شد زنان و دانشمندان رنگین‌پوست نسبت به دانشمندان سفیدپوست و مرد پست‌تر هستند یا در یک مقاله ضمن اینکه به اردوگاه‌های کار اجباری هیتلر اشاره کرده به خدمات او مثل ساخت بزرگراه‌ها نیز اشاره کرده است.

در موردی دیگر افراد موفق شدند که با فریب دادن این ربات دستورالعمل ساخت کوکتل‌مولوتف یا بمب هسته‌ای را از آن بگیرند و حتی در فضای حساس کنونی در جهان غرب توانستند این ربات را به دفاع از روسیه در برابر اوکراین، وادارند. در همین زمینه تحقیقات مجله تایم نشان می‌دهد که این شرکت برای ایمن کردن خود در برابر محتواهای سمی از کارگران کنیایی با درآمد کمتر از ۲ دلار در ساعت استفاده می‌کند و خود این موضوع باعث انتقاداتی جدی به آن شرکت شده است.

هفت: چت جی‌پی‌تی ایرادات دیگری هم دارد. گاهی‌اوقات پاسخ‌هایی با ظاهری معقول اما در واقع با محتوایی بی‌معنا یا نادرست ایجاد کرده است. از سوی دیگر این ربات اطلاعات محدودی از رویدادهایی دارد که پس از سال ۲۰۲۱ رخ داده است. ایراد دیگر این ربات آن است که ظاهرا مجاز به بیان نظرات سیاسی یا شرکت در فعالیت‌های سیاسی نیست اما با بررسی پاسخ‌ها این‌طور به‌نظر می‌رسد که یک جهت‌گیری طرفدار محیط زیست و آزادی‌خواهانه چپ را دارد.

هشت: این برنامه در ابتدا به‌صورت رایگان راه‌اندازی شد و در ابتدای ماه دسامبر گفته شد که بیش از یک میلیون کاربر داشته است. با این حال در حال حاضر کاربر جدیدی نمی‌پذیرد و با این وجود هنوز هم گهگاهی از کار می‌افتد. گفته شده که با وجود آنکه این سرویس به زبان‌های دیگری هم در دسترس است ولی بهترین عملکرد را با زبان انگلیسی دارد. شایعه شده که نسخه بعدی این ربات در سال ۲۰۲۳ خواهد آمد و گفته شده قرار است این نرم‌افزار پولی هم شود و کاربران به ازای دریافت سرویس در هر ماه، ۴۲ دلار پرداخت کنند.

نه : بزرگ‌ترین نگرانی در مورد این ربات، در خصوص مسائل مربوط به حوزه آموزش و پرورش است. یک حسابدار رسمی در انگلستان از این ربات در یک آزمون حسابداری استفاده کرده و ربات، ۴۲‌درصد از سوالات را پاسخ داده که هر چند کمتر از حد نصاب قبولی یعنی ۵۵‌درصد است؛ ولی به‌هر‌حال به‌عنوان نخستین تلاش در این زمینه مثبت ارزیابی شده است. برخی از معلمان گفته‌اند که با این ربات، دیگر آزمون و ارزیابی دانش‌آموزان در درس انگلیسی یا انشا در دبیرستان غیرممکن خواهد بود و دست‌کم یک مورد در دانشگاه فورمن آمریکا هم بوده که نشان می‌داده مقاله یک دانشجو به‌طور کامل توسط ربات چت جی‌پی‌تی نوشته شده است. جالب خواهد بود اگر بدانید که از ابتدای ژانویه، اداره آموزش شهر نیویورک دسترسی به این ربات را از طریق اینترنت و دستگاه‌های کامپیوتری موجود در مدارس دولتی خود محدود کرده است.

ده: از سوی دیگر یک نگرانی جدی در این زمینه وجود دارد و آن‌هم از بین رفتن مشاغل است. پل کروگمن، اقتصاددان مطرح گفته که این ربات بر تقاضا برای کارگران حوزه دانش مثل معلمان یا نویسندگان و… تاثیرگذار خواهد بود و از سوی دیگر آن‌طور که «ریچارد دِور»، متخصص هوش مصنوعی و رئیس واحد مهندسی اجتماعی شرکت Ultima گفته: «فکر می‌کنم ChatGPT می‌تواند جایگزین 20‌درصد از نیروی کار شود. ChatGPT یک مُد زودگذر نیست، بلکه یک انقلاب فناورانه جدید است. لزوماً خود ربات‌ها قرار نیست شغل شما را تصاحب کنند، اما انسان‌هایی که از این ربات‌ها استفاده می‌کنند، این کار را خواهند کرد.»

همین حالا شرکت‌هایی وجود دارند که خدمات هوش مصنوعی خود را به‌جای خدمات انسانی ارائه می‌کنند. برای مثال، Jounce AI سرویسی است که اجازه می‌دهد به‌صورت نامحدود از هوش مصنوعی برای کپی‌رایتینگ استفاده کنید. شرکت DoNotPay هم قصد دارد از چت‌باتی شبیه به ChatGPT به‌عنوان وکیل برای دفاع از یک پرونده در دادگاه کمک بگیرد.