رویدادهای نجومی در ۲۱ تا ۲۵ فروردین ۱۴۰۲
در این مطلب رویدادهای نجومی ۲۱ تا ۲۵ فروردین را می خوانید.
دوشنبه ۲۱ فروردین
ماه که از شب گذشته هم‌نشین قلب العقرب شده است در ساعت ۰۴:۵۰ بامداد دوشنبه به نزدیک‌ترین فاصله با جدایی زاویه‌ای ۳.۴ درجه نسبت به آن می‌رسد.
سیاره‌ی ناهید هم در عصر این روز و روز بعد، از ۲ درجه‌ای سمت چپ «خوشه‌ی پروین» (Pleiades) می‌گذرد. از کمی پیش از غروب خورشید، می‌توانید این مقارنه‌ی تماشایی را مشاهده کنید.
البته در واقعیت این اجرام سماوی به هیچ وجه به یکدیگر نزدیک نیستند و فقط از دید ناظر زمینی در این روز کنار هم دیده می‌شود. زهره در این روز ۹.۴ دقیقه‌ی نوری از زمین فاصله دارد، در حالی که خوشه‌ی پروین در پس‌زمینه و با فاصله‌ی ۴۴۰ سال نوری از ما می‌درخشد و یعنی ۲۵ میلیون بار دورتر است.
برای درک بهتر موضوع در نظر بگیرید که اگر زهره یک ذره‌ی گرد و غبار درخشان بود که حدود ۱۳ سانتی‌متر جلوی چشم شما قرار داشت، ستارگان خوشه‌ی پروین مانند سنگ‌های مرمر و نخودهای آبی-سفید دیده می‌شد که بیش از ۱۹۰۰ کیلومتر پشت آن قرار می‌گرفتند و در فضای سیاهی به عرض حدود ۵۰ کیلومتر پراکنده شده بودند.
در داخل و اطراف این حجم دیدنی هم تعداد زیادی ستارگان کم‌نورتر خوشه‌ی پروین وجود دارند: تعداد زیادی ستارگان زرد داغ کم‌نور مانند خورشید، نقاط دانه‌های خردل-مانند داغ به رنگ نارنجی (کوتوله‌های نارنجی) و تقریبا هزاران نقطه‌ی ماسه-مانند بسیار کم‌نورتر و داغ قرمز که کوتوله‌های سرخ و قهوه‌ای هستند. و در مقیاسی که بیان شد، هر یک از این‌ها به‌طور متوسط چند کیلومتر از نزدیک‌ترین همسایه‌ی خود خود فاصله خواهد داشت. باید گفت که گستره‌ی فضا حتی در یک خوشه‌ی ستاره‌ای بسیار عظیم است!
سه‌شنبه ۲۲ فروردین
طرح گرافیکی مقارنه‌ی سیاره‌ی زهره و خوشه‌ی پروین در آسمان بهاری
Credit: Sky and Telescope
همراهی سیاره‌ی ناهید با خوشه‌ی پروین (M45) در این شب هم قابل مشاهده است و در ساعت ۲۰:۰۳ به ۲.۷ درجه‌ای هم می‌رسند. این منظره‌ی شبانه‌ی زیبا تا ساعت ۲۱:۱۵ به‌خوبی قابل مشاهده است.
درست پس از تاریک شدن هوا، صورت فلکی «جبار» (Orion) یا «شکارچی» همچنان در جهت‌گیری بهاری خود، در سمت جنوب غربی قرار دارد و در حالی دیده می‌شود که گویی به سمت راست گام برمی‌دارد و کمربندش افقی قرار گرفته است. از طرفی شش ضلعی زمستانی هم او را احاطه کرده است. کمربند او همچنین از سمت چپ به شباهنگ و از سمت راست به دبران و کمی دورتر به سیاره‌ی زهره و خوشه‌ی پروین می‌رسد.
چهارشنبه ۲۳ فروردین
سیاره‌ی عطارد در ساعت ۰۱:۳۰ در بیشترین کشیدگی شرقی (۱۹.۵ درجه در آسمان شامگاهی) قرار می‌گیرد و بهترین زمان رصد آن از ساعت ۱۹:۰۰ تا ۲۰:۰۰ خواهد بود. ساعت ۰۱:۳۷ بامداد هم زمان دقیق مقارنه‌ی سیاره‌ی مشتری با خورشید است و در روزهای پس از آن وارد آسمان صبحگاهی می‌شود.
تربیع آخر ماه، بسته به موقعیت مکانی شما، از ساعت حدود ۲ بامداد طلوع می‌کند. زمان دقیق تربیع آخر ماه ساعت ۱۲:۴۱ روز پنجشنبه است. پیش از سپیده دم روز پنجشنبه، به سمت راست بالای ماه نگاه کنید تا شکل قوری-مانند صورت فلکی «کمان» (Sagittarius) را که تقریبا افقی قرار گرفته است، ببینید.
پنجشنبه ۲۴ فروردین
همان‌طور که اشاره شد، تربیع آخر ماه رمضان در روز پنجشنبه روی می‌دهد.
این روزها همچنین زمانی از سال است که با پایان گرگ و میش غروب و تاریک شدن کامل آسمان، کاسه‌ی صورت فلکی «خرس کوچک» (Little Dipper) یا «دب اصغر» مستقیما در سمت راست ستاره‌ی قطبی امتداد می‌یابد. بیشتر ستاره‌های خرس کوچک کم‌نور هستند، اما ستاره‌ی «کوکب» (Kochab) یا «بتا خرس کوچک» در لبه‌ی کاسه و فاصله‌ی حدود ۱۶ درجه سمت راست ستاره‌ی قطبی، با قدر ۲ می‌درخشد.
اگر به بالای کوکب و ستاره‌ی انتهایی دیگر کاسه‌ی دب اصغر که «فرقد» (Pherkad) نام دارد نگاه کنید، می‌توانید دو ستاره‌ی انتهایی کاسه‌ی صورت فلکی «خرس بزرگ» (Big Dipper) یا «دب اکبر» را هم مشاهده کنید.
جمعه ۲۵ فروردین
در عصر جمعه مریخ با فاصله‌ی بسیار کمی در کنار ستاره‌ی «اپسیلون دوپیکر» (Epsilon Geminorum) معروف به «مبسوطه» که از نظر درخشش پنجمین ستاره‌ی صورت فلکی دوپیکر است، دیده می‌شود. با داشتن دوربین دوچشمی می‌توانید نمای خاطره‌انگیز و جذابی از این مجموعه را در اختیار داشته باشید و رصد رویدادهای نجومی هفته‌ی چهارم فروردین را تکمیل کنید.
ارسال نظر