ربع سکه نایاب شد / سردرگمی خریداران ربع‌ سکه

 بانک مرکزی در روز دوشنبه، چهاردهم فروردین، با انتشار اطلاعیه‌ای، اعلام کرد که از روز پانزده فروردین، معاملات سکه طلای ربع بهار آزادی با نماد «ربع سکه» در سامانه معاملات مرکز مبادله ارز و طلای ایران آغاز می شود و اشخاص حقیقی برای خرید ربع‌سکه می‌توانند از روز چهارشنبه، شانزدهم فروردین‌‎ماه به صرافی‌های عضو مرکز مبادله ارز و طلای ایران که نسبت به خرید ربع سکه از مرکز اقدام کرده‌اند، مراجعه کنند.

 با وجود اعلام این خبر ازسوی بانک مرکزی، پیگیری‌های «دنیای‌اقتصاد» در روز گذشته حاکی از آن است که اکثر صرافی‌ها، هنوز از سازوکار معامله ربع‌سکه در این بازار اطلاع چندانی ندارند. این درحالی است که اغلب صرافی‌ها اعلام کرده‌اند که فعلا ربع‌سکه نداشته و در روزهای آتی و با روشن‌شدن سازوکار خرید و فروش، اقدام به خرید این فلز باارزش از مرکز مبادله ارز و طلای ایران خواهند کرد. ازسوی دیگر برخی دیگر از صرافی‌ها نیز از این بخشنامه جدید و سازوکار آن، به‎صورت کامل، ابراز بی‌اطلاعی کردند.

این‌گونه به‌نظر می‎رسد که باوجود اعلام این خبر ازسوی بانک مرکزی، این طرح در فاز عملیاتی هنوز دچار مشکل بوده و ابهامات آن، لااقل برای صرافی‌ها که درکنار بانک‌ها، به‌عنوان کارگزاران مرکز مبادله ارز و طلا معرفی شده‌اند، برطرف نشده است. ازسوی دیگر، محمد کشتی‌آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر در پاسخ به شائبه پایین‌تر بودن عیار ربع سکه‌های مرکز مبادله، در گفت‌وگویی بیان کرد که معمولا شبهات و اظهارات با هدف ایجاد اختلال در نظم بازار مطرح می‌شود وگرنه هیچ مشکلی در دادوستد و فروش سکه‌های مرکز مبادله طلا در بازار وجود ندارد و خود بانک مرکزی حاکم بر بازار ارز و طلا است و نمی‌توان ادعا کرد که بانک مرکزی سکه‌هایی با عیار کمتر یا سکه غیر بانکی توزیع می‌کند.

بانک مرکزی در اطلاعیه‌ای که در روز دوشنبه ۱۴فروردین منتشر کرده بود، اعلام کرد که معاملات سکه طلای ربع بهار آزادی با نماد «ربع‌سکه» در سامانه معاملات مرکز مبادله ارز و طلای ایران آغاز می‌شود و اشخاص حقیقی برای خرید ربع سکه، می توانند از روز چهارشنبه شانزدهم فروردین ماه به صرافی‌های عضو مرکز مبادله ارز و طلای ایران که نسبت به خرید ربع سکه از مرکز اقدام کرده‌اند، مراجعه کنند. بر این اساس، خریداران ربع سکه از مرکز مبادله صرفا کارگزاران این مرکز خواهند بود و عموم مردم می‌توانند با قیمت منتشرشده در تارنمای مرکز مبادله ارز و طلای ایران، به نشانی www.ice.ir ربع سکه را از صرافی‌های عضو خریداری کنند. با وجود انتشار این دستورالعمل ازسوی بانک مرکزی، پیگیری‌های «دنیای‌اقتصاد» در روز گذشته حاکی از آن است که اکثر صرافی‌ها، هنوز از سازوکار معامله ربع‌سکه در این بازار اطلاع چندانی ندارند. این درحالی است که اغلب صرافی‌ها اعلام کرده‌اند که فعلا ربع‌سکه ندارند و در روزهای آتی و با روشن‌شدن سازوکار خرید و فروش، اقدام به خرید این فلز باارزش از مرکز مبادله ارز و طلای ایران خواهند کرد.

 درواقع تا زمان تنظیم این گزارش، تعداد صرافی‌هایی که عرضه داشته و اقدام به معامله ربع سکه کرده‌اند بسیار اندک و انگشت‌شمار بوده است. ازسوی دیگر برخی دیگر از صرافی‌ها نیز از این بخشنامه جدید و سازوکار آن، به‎صورت کامل ابراز بی‌اطلاعی کرده‌اند. این‌گونه به‌نظر می‎رسد که باوجود اعلام این خبر ازسوی بانک مرکزی، این طرح در فاز عملیاتی هنوز دچار مشکل است و ابهامات آن، لااقل برای صرافی‌ها که درکنار بانک‌ها، به‌عنوان کارگزاران مرکز مبادله ارز و طلا معرفی شده‌اند، برطرف نشده است. درواقع بانک مرکزی صرفا به ابلاغ دستورالعمل اکتفا کرده و در فاز عملیاتی این طرح، گام مهمی برداشته نشده است. البته باید به این موضوع اشاره کرد که برخی صرافی‌ها نیز اعلام کرده‌اند درصورتی‌که مشکل خاصی پیش نیاید، از امروز، پنج‌شنبه، اقدام به خرید ربع‌سکه از مرکز مبادله خواهند کرد و از روز شنبه هفته آینده، قادر به عرضه ربع سکه به متقاضیان این فلز باارزش خواهند بود.

از روز سه‌شنبه معاملات ربع سکه در مرکز مبادله ارز و طلا آغاز شد و در اولین حراجی، قیمت هر قطعه ربع سکه ۹میلیون و ۵۰۰هزار تومان کشف شد. تمام صرافی‌های مجاز، امکان شرکت در این حراج و توزیع ربع سکه بین مردم و متقاضیان را دارند. در این میان نگرانی‌هایی از تغییر ضرب و قالب این ربع سکه‌های جدید ایجاد و شبهاتی در میزان عیار این سکه‌ها مطرح و زمزمه‌هایی شنیده شد مبنی بر اینکه این قطعات سکه اصطلاحا غیربانکی هستند و معاملات آن در بازار آزاد به سختی انجام خواهد شد. ازاین‌رو، محمد کشتی‌آرای، نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر در گفت‌وگو با «ایلنا» با بیان اینکه این ادعاها غیرمنطقی هستند و مرجع ضرب تمام انواع قطعات سکه در کشور بانک مرکزی است، بیان کرد که توزیع‌کننده سکه در مرکز مبادله ارز و طلا بانک مرکزی است که مسلما اعتماد خریدار به عیار این قطعات بیشتر است؛ چراکه به‌طور مستقیم از بانک مرکزی توزیع می‌شود. او گفت که معمولا این شبهات و اظهارات با هدف ایجاد اختلال در نظم بازار مطرح می‌شود وگرنه هیچ مشکلی در دادوستد و فروش سکه‌های مرکز مبادله طلا در بازار وجود ندارد و خود بانک مرکزی حاکم بر بازار ارز و طلا است.

بنابراین نمی‌توان ادعا کرد که بانک مرکزی سکه‌هایی با عیار کمتر یا سکه غیر بانکی توزیع می‌کند. نایب رئیس اتحادیه طلا و جواهر از کاهش ۱۵درصدی حباب ربع سکه با انجام اولین معامله مرکز مبادله طلا و کشف قیمت خبر داد و گفت: روز سه‌شنبه قیمت ربع سکه در مرکز مبادله ۹میلیون و ۵۰۰هزار تومان کشف شد که اختلاف یک میلیون تومانی با بازار آزاد داشت. البته هر روز قیمت اونس جهانی طلا تغییر می‌کند و این عامل در کشف قیمت موثر است. بنابراین نمی‌توان این قیمت و اختلاف آن با بازار آزاد را برای هر روز مبنا در نظر گرفت. یکی از صرافان شرکت‌کننده در حراج سکه در مرکز مبادله ارز و طلا نیز اذعان کرد که تنها تفاوت ربع‌سکه مورد معامله در مرکز مبادله با سکه‌های موجود در طرح قالب آن است. به‌گفته او، قالب ربع سکه‌ها جدید است و تا زمانی که چشم مردم و بازار به این قالب جدید عادت کند، مدت زمانی طول می‌کشد.

وی با تاکید بر اینکه عیار ربع سکه‌ها با قالب جدید تفاوتی با سکه‌های موجود در بازار نمی‌کند، اظهار کرد که قالب جدید باعث کاهش قیمت سکه در زمان فروش در بازار آزاد نمی‌شود و اساسا تاثیری در قیمت‌ها ندارد. درواقع سکه‌های مرکز مبادله در بازار به راحتی قابل فروش است و سکه بانکی محسوب می‌شوند. این صراف درباره قیمت فروش سکه‌های مرکز مبادله از سوی صرافی‌ها گفت: در اولین حراج، قیمت هر قطعه ربع سکه ۹میلیون و ۵۰۰هزار تومان کشف شد. صرافی‌ها می‌توانند حداقل تا ۹میلیون و ۷۰۰هزارتومان و حداکثر تا ۱۰میلیون تومان آن را به متقاضیان با هر کد ملی بفروشند.