آمار مهاجران از 65000 نفر به 100هزار نفر در سال رسید؛عامل "سیاست" صدرنشین شد/ مسئولان هیچ احساسی ندارند؟
بهرام صلواتی، رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران می‌گوید: «با وجود هشدارهایی که ظرف دو، سه سال گذشته اعلام شده و پیشنهادهای اجرایی آن به حکمرانان داده شده است، اما در یک سال گذشته اراده، توانمندی و شاخص‌های بهبود را نمی‌بینیم. در عین حال، فرآیند بازسازی اعتماد در کوتاه‌مدت رخ نخواهد داد و باز هم خطر طولانی شدن این فرآیند را هشدار می‌دهیم.»
ساده‌ترین نگاه به مهاجرت بستن چمدان است و هضم شدن در جامعه‌ای تازه. رئیس رصدخانه ملی مهاجرت می‌گوید: «از سال ۹۸، اثرات اقتصادی را به صورت پررنگ داشتیم. در آن شرایط موضوعاتی مانند دسترسی به بازار کار، حقوق و دستمزد در صدر قرار داشت و عوامل اجتماعی و سیاسی در رده‌ای پایین‌تر. در سال ۱۴۰۰ نسبت به وضعیت اجتماعی هشدار دادم. یعنی وقتی افراد در حال ناامیدی از بهبود شرایط اقتصادی هستند، عوامل اجتماعی خود را نشان می‌دهد و به اثرات اقتصادی اضافه شده و هم‌عرض هم پیش می‌روند.
در سال ۱۴۰۱ عوامل سیاسی نیز به عوامل قبلی افزوده شد. حالا عوامل سیاسی، اجتماعی و اقتصادی به عنوان ابرعامل تشدیدکننده منجر به مهاجرت عام می‌شود و این سه عامل بر هم کنش دارد. حالا با انجام برنامه‌های کوچک نمی‌توان این مهاجرت را کنترل کرد. در سال ۹۹ نیاز به یک برنامه اقتصادی برای بهبود شرایط داشتیم، در سال ۱۴۰۰ برنامه اجتماعی نیاز بود تا خود را در مشارکت سیاسی آن سال نشان دهد که این برنامه‌ها وجود نداشت و در نهایت در ۱۴۰۱ شاهد اعتراضات سیاسی بودیم. یعنی با موضوعات اقتصادی شروع شد، با عوامل اجتماعی تشدید شد و به عوامل سیاسی رسید.»
عبور از تراز ۱۰۰هزارتایی مهاجرت
آمارهای فعلی مهاجرت ۶۵ هزارتایی در سال را نشان می‌دهد و حوادث اخیر می‌تواند سکوی پرتاب و عبور از این عدد باشد. بهرام صلواتی می‌گوید: «بین سال‌های ۹۹ تا ۱۴۰۰ افزایش ۳۰ درصدی را در مهاجران شاهد بودیم، اما بعد از حوادث ۱۴۰۱ این روند تشدید شده و از تراز ۱۰۰هزار مهاجر در سال به سرعت عبور خواهیم کرد. این رشد و موج فرار مغزها را می‌توان از ۶ تا ۹ ماه و نهایت یک سال دید. این اتفاق در فاصله سال‌های ۸۹-۸۸ نیز رخ داد، اما اتفاقی که در حال وقوع است و موجی که با آن مواجهیم، نسبت به آن سال بالاتر خواهد بود.»
رئیس رصدخانه ملی مهاجرت ایران می‌گوید: «هفت حلقه اصلی در شکل‌گیری فرآیند مهاجرت عام وجود دارد که حلقه نهایی، جو عمومی ناامیدی است که در صورت شکل‌گیری، افرادی که تا دیروز نیز قصد مهاجرت نداشتند نیز به آن فکر می‌کنند. در عین حال، با مهاجرت هر فردی، یک شبکه اطلاعاتی در مقصد شکل می‌گیرد که می‌تواند افراد اعم از خانواده یا وابستگان را تغذیه اطلاعاتی کند تا به شکل اقماری گرد هم جمع شوند. به این شکل مهاجرت افراد بر هم اثر می‌گذارند.
او می‌گوید: «اکنون ایرانیانی که خارج از کشور ساکن هستند، کشور فراسرزمینی تشکیل داده و زیست اقتصادی- اجتماعی- فرهنگی خود را ادامه می‌دهند، ولی از نظر روانی و روحی دچار آسیب‌های جدی شده‌اند که آسیب‌های آن به سادگی قابل ترمیم نیست. خانواده‌های ما هزینه‌های از دست دادن فرزندان خود را متحمل می‌شوند، ولی در عین حال فکر می‌کنم اگر جامعه و مخصوصا سیاستگذاران عقلانیت به خرج دهند، هنوز با مرحله چالش فاصله داریم و به آن نرسیده‌ایم، اما می‌توان گفت در شاخص‌های اجتماعی - مهاجرتی با سرعت در حال حرکت به آن سمت هستیم.»
ارسال نظر