چگونه به مصدومان حوادث رانندگی کمک کنیم؟
همه ما در طول زندگی بارها صحنه تصادفات گوناگون را دیده‌ایم؛ تصادف‌هایی که وقتی در جاده اتفاق می‌افتند اغلب دلخراش‌تر هم هستند.
واکنش شما هنگام مشاهده چنین صحنه‌ای چیست؟ آیا ترمز می‌کنید و برای کمک می‌روید؟ یا سریع موبایلتان را برمی‌دارید و برای تصویربرداری خود را به محل حادثه می‌رسانید؟ شاید هم نیش ترمزی می‌کنید تا صحنه را بهتر ببینید و سری تکان می‌دهید و می‌روید؟ یا اصلا به روی خودتان نمی‌آورید و اگر بار ترافیک اجازه دهد به حرکتتان ادامه می‌دهید؟ شاید هم گوشی موبایل را برمی‌دارید و با ۱۱۵ تماس می‌گیرید؟ واکنش شما هر چه باشد، تاثیر بسیاری بر سرنوشت مصدومان خواهد داشت؛ و بی‌تفاوتی شما می‌تواند به قیمت جان آنها تمام شود و اقدامات شتاب‌زده و غیراصولی هم می‌تواند جان و سلامتشان را به خطر بیندازد.
در تصادفات جاده‌ای، اغلب مرگ‌ها در اثر نبود مراقبت‌های پزشکی اولیه اتفاق می‌افتند. البته بعضی از این مرگ‌ها به دلیل جراحات اولیه غیرقابل اجتناب هستند؛ اما تعداد قابل توجهی از جراحات می‌تواند به مرگ منجر نشود؛ اگر حاضران در صحنه درست تصمیم بگیرند و عمل کنند. کمک‌های اولیه، انجام کارهایی فوری کوتاه‌مدتی است که برای حفظ سلامت شخص آسیب دیده، قبل از رسیدن نیروهای امدادی یا قبل از رساندن وی به مراکز درمانی انجام می‌شود.
هدف از انجام کمک‌های اولیه زنده نگه داشتن شخص آسیب دیده، جلوگیری از شدت یافتن آسیب و کاهش درد و رنج مصدوم است. کسی که با دانستن اصول کمک‌های اولیه در مواقع بحرانی به یاری مصدومان می‌شتابد، مانند فرشته نجات بخشی است که زندگی دوباره‌ای را به آنان عطا می‌کند.
اول مراقبت از خود، سپس کمک‌رسانی
در تصادفات رانندگی باید بدانیم که محل حادثه، اغلب به دلیل ترافیک در حال حرکت، پر از خطرهای جدی است. بی‌خطر کردن محل حادثه قبل از حاضر شدن بر سر مصدومان بسیار حیاتی است. این اقدام به شما امکان می‌دهد که از خود، مصدوم و سایر افراد عبورکننده از جاده حفاظت کنید. قبل از اقدام به کمک‌رسانی از خود محافظت کنید. خودروی خود را کنار جاده متوقف کنید. فلاشرها را روشن کرده و با استفاده از شبرنگ خطر، رانندگان عبوری را متوجه سانحه کنید.
بهتر است هنگام شب لباس سفید یا روشن بر تن داشته باشید. مهم‌ترین خصوصیت یک فرد یاری رسان، حفظ خونسردی است. پس آرام باشید و بقیه را هم به آرامش دعوت کنید. فکر و اراده خود را متمرکز کنید و در کمال اعتماد به نفس از دیگران بخواهید که اقدامات عجولانه و ناصحیح انجام ندهند. اگر جزء کادر پزشکی بوده یا دوره کمک‌های اولیه را دیده‌اید، کارت شناسایی خود را نشان دهید که این عمل باعث اعتماد افراد حاضر در صحنه و افزایش روحیه مصدوم یا مصدومان می‌شود. سعی کنید با فرد مصدوم صحبت کنید و پرسش‌های ساده‌ای مانند «نام شما چیست؟» از او بپرسید. این کار مانع بی‌هوشی وی می‌شود.
تماس با اورژانس
معمولا افراد هنگام مشاهده تصادفات رانندگی سریع با پلیس ۱۱۰ تماس می‌گیرند ولی توجه کنید که ابتدا باید با اورژانس (۱۱۵) تماس گرفت؛ چرا که تماس با پلیس باعث تلف شدن زمان بیشتری می‌شود و چه بسا برای یک مصدوم چند ثانیه هم تعیین‌کننده باشد. هنگام تماس با اورژانس، همه موارد از قبیل آدرس دقیق، نوع حادثه، تعداد مصدومان، جنسیت و سن افراد مصدوم و وضعیت عمومی آنها را اطلاع دهید.
اقدامات نادرست
جالب است بدانیم که درصد بسیار کمی از قربانیان تصادفات در محل حادثه جان خود را از دست می‌دهند. متاسفانه حدود ۸۰ درصد قربانیان سوانح رانندگی به علت ناآگاهی کمک‌کنندگان و خارج کردن ناصحیح مصدوم از خودرو ونیز حمل نادرست به بیمارستان جان خود را از دست می‌دهند. اگر اطلاعی از نحوه کمک‌های اولیه ندارید، مطمئن باشید بهترین خدمت شما به مصدوم این است که اجازه ندهید افراد ناآگاه به وی دست بزنند. منتظر آمبولانس و افراد متخصص ماندن بهترین کمک برای مصدوم است. هیچ‌گاه فرد سانحه دیده را حرکت ندهید؛ مگر آنکه زندگی‌اش به شدت در معرض خطر باشد. اغلب مجروحان به علت حرکت داده شدن، بر شدت آسیبشان افزوده می‌شود. اگر تغییر مکان لازم باشد، به آرامی و احتیاط وی را به کنار جاده بکشید.
آسیب به ستون فقرات
در برخی تصادفات، شدت حادثه به حدی است که به ستون فقرات آسیب جدی وارد می‌شود. جدی‌ترین خطر همراه با آسیب ستون فقرات، صدمه به نخاع است. چنین آسیبی ممکن است سبب از دست رفتن توان حرکتی یا حس در نواحی پایین‌تر از قسمت آسیب‌دیده شود. در صورتی که نیروهای غیرطبیعی به پشت یا گردن وارد شده یا مصدوم خیلی شدید به جلو و عقب خم شده (به خصوص اگر صدوم از اختلال حس یا حرکت شاکی باشد)، به آسیب ستون فقرات مشکوک شوید.
از حرکت دادن غیرضروری سر و گردن اجتناب کنید. در موارد شکستگی مهره‌های گردن هم ممکن است آسیب نخاعی روی دهد. در این حالت بهترین کمک این است که پشت سر مصدوم زانو بزنید و دو طرف سر مصدوم را محکم بگیرید؛ به طوری که دستان شما روی گوش‌های او قرار بگیرد. سر مصدوم را در وضعیت خنثی (که در آن سر، گردن و ستون فقرات هم راستا هستند) ثابت نگه دارید. کم ضررترین وضعیت سر در یک مصدوم مشکوک به آسیب ستون فقرات، همین حالت است.
نکته: استفاده از کمربند ایمنی احتمال شکستگی مهره‌های گردن را در تصادفات کم می‌کند.
خونریزی خارجی
هر شخص دارای پنج تا شش لیتر خون است و در صورتی که به هر دلیلی خون زیادی از بدن خارج شود، فرد دچار افت فشار و مرگ می‌شود. اصلی‌ترین کار برای جلوگیری از خونریزی، فشار دادن روی موضع خونریزی است. فشار دادن یک گاز استریل یا پارچه‌ای تمیز معمولا جلوی خونریزی را می‌گیرد و حداقل تا زمان رسیدن امداد مانع خونریزی شدید می‌شود. محل خونریزی را بالاتر از سطح قلب نگه دارید. در خونریزی‌های دست و پا روی سرخرگ‌های مسیر بالاتر از محل خونریزی، فشار وارد کنید. اما این فشار نباید ممتد باشد.
خونریزی داخلی
در تصادفات ممکن است شخص دچار خونریزی داخلی شود. خونریزی‌های داخلی در برخی اوقات، بسیار خطرناک‌تر از خونریزی‌های خارجی هستند و دیرتر هم تشخیص داده می‌شوند. تخمین زده می‌شود حدود ۲۲ درصد موارد مرگ ناشی از تصادفات در ۳۰ روز پس از تصادف رخ می‌دهد که از مهم‌ترین علل آن می‌توان به خونریزی داخلی اشاره کرد. ضعف عمومی، سرگیجه، تاری دید، رنگ پریدگی، زیاد شدن نبض، پایین آمدن فشار خون و وجود آثار ضربه در نواحی سینه و شکم از نشانه‌های خونریزی داخلی هستند. شخص مشکوک به خونریزی داخلی را در حالت دراز کش قرار دهید و در صورتی که شکستگی ندارد پاهای او را بالاتر از سطوح بدن قرار دهید. با پتو یا هر چیز دیگر بدن مصدوم را گرم نگه دارید. مراقب تنفس وی بوده و او را در مسیر هوای تازه قرار دهید. به وی خوراکی ندهید. سریع به مراکز درمانی اطلاع داده یا در صورت امکان مصدوم را به مراکز اورژانس برسانید.
قطع عضو
اگر عضوی از بدن قطع شده باشد باید مصدوم را حداکثر چهار الی شش ساعت با عضو قطع شده به یک بیمارستان مجهز رساند. عضو قطع شده و محل قطع عضو را با بتادین یا سرم فیزیولوژی بشویید. سپس عضو جدا شده را داخل یک کیسه قرار داده و این کیسه را داخل کیسه دیگری که پر از یخ است، بگذارید.
ارسال نظر